काठमाडौँ । एसियाली खेलकुद प्रतियोगिता (एसियाड) को आगामी संस्करण चीनको हाङ्झोउमा आयोजना हुँदै छ । कला र संस्कृतिको अनुपम उदाहरण बोकेको हाङ्झोउमा एसियाली खेलकुदको १९औँ संस्करण आगामी सेप्टेम्बर २३ देखि अक्टोबर ८ तारिखसम्म सञ्चालन हुँदै छ ।
यसअघि १९औँ एसियाली खेलकुद सन् २०२२ को सेप्टेम्बर १० देखि २५ तारिखसम्म चीनमै आयोजना हुने कार्यक्रम थियो । तर विश्वव्यापी रूपमा फैलिएको कोरोना भाइरसको महामारीका कारण उक्त मितिमा प्रतियोगिता आयोजना हुन सकेन । त्यसपछि ओलम्पिक काउन्सिल अफ एसिया (ओसीए) ले प्रतियोगिताको नयाँ मिति घोषणा गरेको हो ।
एसियाली खेलकुदको ७२ वर्ष लामो इतिहासमा यस पटक प्रतियोगितामा सहभागी हुने खेलाडीको सङ्ख्याले नयाँ कीर्तिमान बनाउने भएको छ । एसियाली खेलकुदको पहिलो संस्करण सन् १९५१ मा भारतको नयाँ दिल्लीमा आयोजना भएको थियो ।
यस पटक प्रतियोगितामा कीर्तिमानी रूपमा १२ हजार पाँच सय जना खेलाडीले सहभागिता जनाउने भएका छन् । ओसीएका अनुसार, प्रतियोगितामा सहभागी हुन १२ हजार पाँच सय खेलाडीको नाम दर्ता भइसकेको छ ।
प्रतियोगितामा ४५ राष्ट्रका खेलाडीले भाग लिने छन् । ओसीएमा हाल ४५ वटा राष्ट्र सदस्यका रूपमा रहेका छन् । यसअघि एसियाली खेलकुदको १८औँ संस्करणमा सर्वाधिक ११ हजार तीन सय खेलाडीले सहभागिता जनाएका थिए । १८औँ एसियाली खेलकुद प्रतियोगिता सन् २०१८ मा इन्डोनेसियाको जकार्ता र पालेम्बाङमा भएको थियो ।
रमाइलो पक्ष त के हो भने विश्व खेलकुदको सबैभन्दा ठुलो प्रतियोगिता ओलम्पिकभन्दा पनि बढी खेलाडीले यस पटक एसियाली खेलकुदमा सहभागिता जनाउँदै छन् । सन् २०२० मा जापानको टोकियोमा आयोजित पछिल्लो गृष्मकालीन ओलम्पिक खेलकुद प्रतियोगितामा २०६ राष्ट्रका ११ हजार ४२० जना खेलाडीले भाग लिएका थिए ।
आगामी एसियाली खेलकुदमा थाइल्यान्ड, जापान, दक्षिण कोरिया, भारत, हङ्कङ र आयोजक चीनले ६०० को हाराहारीमा खेलाडी सहभागी गराउने भएका छन् । १९औँ एसियाली खेलकुदमा खेलाडी दर्ता गराउने समय पनि सकिएको छ ।
‘हाङ्झोउ एसियाली खेलकुदमा खेलाडी दर्ता गर्ने समय सकिएको छ । खेलाडी दर्ताको अन्तिम अवस्थालाई हेर्दा ४५ राष्ट्रका १२ हजार पाँच सय खेलाडीले सहभागिता जनाउने पक्का भएको छ,’ आयोजक समितिद्वारा जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘खेलाडीको सङ्ख्याले कीर्तिमान पनि बनाएको छ ।’
ओलम्पिक काउन्सिल अफ एसियाको यसै महिना थाइल्यान्डमा सम्पन्न ४२औँ महासभाले आगामी वर्ष फ्रान्सको पेरिसमा आयोजना हुने ओलम्पिक खेलकुदका लागि छनोट भएका रुस र बेलारुसका पाँच सय जना खेलाडीलाई पनि हाङ्झोउ एसियाडमा सहभागी गराउने निर्णय लिएको छ ।
ओसीएको उक्त निर्णयका आधारमा रुस र बेलारुसले पनि आफ्ना खेलाडी सहभागी गराए भने हाङ्झोउ एसियाडमा खेलाडीको सङ्ख्य अझ बढ्ने छ । तर रुस र बेलारुसका खेलाडीलाई हाङ्झोउ एसियाडमा अतिथि खेलाडीका रूपमा सहभागी गराइने छ ।
१९औँ एसियाडमा ४० वटा खेलको ४८३ स्पर्धा समावेश गरिएको छ । प्रतियोगिताका लागि हेइजाङ प्राप्तका पाँचवटा सहआयोजक सहरमा ५४ वटा खेलस्थल तयार पारिएको छ । एसियाडका खेलहरू हाङ्झोउ, निङ्बो, वेनझोउ, हुझोउ, साओझिङ र जिनहुआ गरी ६ वटा सहरमा आयोजना हुनेछन् ।
यसैगरी हाङ्झोउ एसियाडमा एथलेटिक्स खेलका लागि सबैभन्दा बढी राष्ट्रका खेलाडीले नाम दर्ता गराएका छन् । बक्सिङ, अक्वाटिक्स, सुटिङ, भारोत्तोलन र ई—स्पोर्टसलगायत ११ वटा खेलमा ३० वटाभन्दा बढी राष्ट्रले आफ्ना खेलाडी सहभागी गराएका छन् । सबैभन्दा बढी खेलाडी फुटबल खेलमा रहेका छन् ।
सन् १९५१ मा आयोजना भएको पहिलो एसियाली खेलकुदमा ११ राष्ट्रका कुल चार सय ८९ खेलाडीले मात्र प्रतिस्पर्धा गरेका थिए । सन् १९५४ मा फिलिपिन्सको मनिलामा आयोजना भएको दोस्रो संस्करणमा १८ राष्ट्रका ९७० खेलाडी सहभागी थिए ।
यसैगरी सन् २००६ मा आयोजना भएको कतारको दोहा संस्करणदेखि मात्र एसियाली खेलकुदमा ४५ राष्ट्रले भाग लिन थालेका हुन् । एसियाली खेलकुदको इतिहासमा खेलाडीको सङ्ख्या १० हजार नाघेको भने सन् २०१८ मा इन्डोनेसिायमा भएको १८औँ संस्करणदेखि हो ।
यसका अतिरिक्त आगामी एसियाली खेलकुदलाई ध्यानमा राखी आयोजक राष्ट्र चीनले अत्याधुनिक बुलेट ट्रेन पनि सञ्चालनमा ल्याउने भएको छ । १९औँ एसियाडको लोगोसहित सञ्चालनमा ल्याइने तीव्र गतिको उक्त बुलेट ट्रनले प्रतियोगितामा सहभागीहरूलाई ६ वटा ‘भेन्यु’ सँग जोड्ने छ ।